خوشبختانه در عصر حاضر به دلیل تحول عظیمی که در تکنولوژی روی داده است، در اتوماسیون صنعتی شاهد نوآوری‌های جدیدی هستیم. استفاده از ربات‌ها و سیستم‌های کنترلی جهت خودکارسازی فرایندهای تولید بسیار دیده می‌شود. در واقع بهره گیری از ربات‌ها در اتوماسیون صنعتی باعث شده که میزان کارایی، بهره‌وری و ایمنی کار در فرآیند تولید بهبود پیدا کند و از طرفی هزینه‌ها و خطاهای احتمالی هم کاهش پیدا کند. ربات‌های صنعتی زیادی اتوماسیون را متحول کرده‌اند که در این مطلب به معرفی چند مورد از مهم‌ترین آن‌ها می‌پردازیم.
ربات جابه جایی
هدف اصلی طراحی و تولید ربات‌ها، استفاده از آن‌ها در در انجام کارهای تکراری و آسیب زا به جای انسان‌هاست. از جمله این ربات‌ها، ربات‌های جابه‌جایی است که دقیقاً به همین منظور ساخته شده‌اند. چرا که از این ربات‌ها در انجام کسل کننده‌ترین و نا ایمن‌ترین کارها در خط تولید استفاده می‌شوند. ربات‌های جابه‌جایی محصولات تولید شده را بدون خطا آماده کرده و در کسب رضایت مشتریان و بالا رفتن بهره‌وری بسیار مؤثر هستند.
از انواع ربات جابه‌جایی جهت انجام اموری همچون جابه‌جایی مواد، پالت گذاری، بسته‌بندی، بارگیری و بسیاری از موارد دیگر استفاده می‌شود. بنابراین اگر برای تأسیسات صنعتی خود قصد خرید ربات جابه‌جایی را دارید، باید عواملی مانند وزن محصول، سرعت مورد نظر، گیره انتهایی ربات جهت گرفتن محصول را در نظر بگیرید. در این صورت می‌توانید متناسب با نوع کاربرد، مناسب‌ترین ربات را خریداری کنید.
ربات برشکاری
یکی ربات‌های صنعتی که جهت انجام برش‌های سه بعدی بسیار کاربردی است، ربات برشکاری است. از آنجایی که برشکاری جزء اموری است که برای نیروی انسانی با خطرات و آسیب‌های زیادی همراه است و از طرفی با دستگاه CNC هم نمی‌توان اشکال مختلف هندسی را با ظرافت و به خوبی برش دارد؛ استفاده از ربات بسیار کمک کننده خواهد بود. به این ترتیب با بهره‌گیری از ربات برشکاری علاوه بر اینکه میزان بهره‌وری بالا می‌رود، می‌توان از دقت، ظرافت کار و عدم آسیب رسیدن به نیروی انسانی اطمینان حاصل کرد.
ربات جوشکاری
از دیگر ربات‌هایی که می‌توان گفت با طراحی آن‌ها اتوماسیون صنعتی دچار تحول بزرگی شده است، ربات جوشکاری است. چرا که عمل جوشکاری از جمله مواردی است که ربات‌های صنعتی در آن کاربرد گسترده‌ای دارند و جزء اولین زمینه‌هایی بوده که ربات‌ها در آن به کار گرفته شده‌اند.
ربات‌های جوشکاری اوایل در صنعت خودروسازی به کار گرفته شدند و بعدها با گسترده شدن کاربرد ربات جوشکاری در صنعت، در زمینه‌های تولید لوازم منزل مانند یخچال، لباسشویی، تلویزیون و کامپیوتر مورد استفاده قرار گرفتند. استفاده از این دسته ربات‌ها نیز به بهره‌وری بیشتر، هزینه کمتر و افزایش ایمنی نیروهای انسانی می‌انجامد.
ربات رنگ پاش
شاید تصور کنید رنگکاری چندان کار سخت و پیچیده‌ای نیست که لازم باشد برای انجام آن از ربات استفاده کرد. اما بد نیست بدانید که در رنگ کاری افزون بر کیفیت کار، چیزی که خیلی اهمیت دارد، مشکلاتی است که برای سلامتی نیروی انسانی ایجاد می‌کند. در واقع از آنجایی که کار کردن با دستگاه‌های رنگ پاش برای سلامتی دستگاه تنفسی نیروی انسانی بسیار مضر است، استفاده از ربات کمک بزرگی در این زمینه خواهد بود.
علاوه بر این در بسیاری از موارد، نیروی انسانی نمی‌تواند به ظرافت و دقیقی ربات، کار رنگکاری را انجام دهد. از مهم‌ترین کاربردهای ربات رنگ پاش می‌توان به رنگ کردن خودرو اشاره کرد.
ربات تزریق
یکی از کاربردهای عمده ربات‌ها در صنعت، استفاده در صنعت پلاستیک است. این دسته ربات‌ها که به ربات تزریق مشهور هستند، جهت گرفتن قطعه مورد نظر با مکش یا انبر و گذاشتن آن روی تسمه نقاله مورد استفاده قرار می‌گیرند. این ربات‌ها همچنین در انتقال ضایعات به دستگاه چرخ کننده کاربرد دارند.
جهت جلوگیری از هرگونه انحراف، این ربات‌ها با سیستم‌های پیچیده بینایی و سنسورهای متنوعی ادغام می‌شوند. در نتیجه باعث افزایش کارایی فرایند تولید می‌شوند.
ربات مونتاژ
ربات‌ها همچنین در صنعت مونتاژ کاربرد گسترده‌ای دارند. به طوری که از بزرگ‌ترین تا حتی کوچک‌ترین قطعه‌ها را می‌توان به کمک آن‌ها مونتاژ کرد. این دسته ربات‌ها در اندازه‌های بزرگ و کوچک موجود هستند که اندازه‌های بزرگ‌تر جهت مونتاژ قطعات در خطوط تولید خودرو مورد استفاده قرار می‌گیرند. اندازه‌های کوچک‌تر نیز در مونتاژ قطعات و بوردهای الکترونیکی مانند کامپیوتر و موبایل به کار می‌روند.
استفاده از ربات مونتاژ، مزیت‌های بسیاری خواهد داشت. در درجه اول ربات‌ها بر عکس نیروی انسانی به صورت ۲۴ ساعته و بدون هیچ‌گونه وقفه‌ای کار می‌کنند در نتیجه سرعت بالایی دارند. انجام کار توسط ربات‌ها همچنین با دقت و ظرافت بیشتری انجام می‌شود از طرفی به دلیل نبودن خطای نیروی انسانی، ضایعات تولید به حداقل خواهد رسید. افزون بر این مزیت‌ها، با توجه به اینکه کار مونتاژ یک کار کسل کننده است ممکن است با به خطر افتادن سلامت نیروی انسانی همراه باشد. بنابراین با استفاده از ربات مونتاژ می‌توان کارهای مونتاژ دستی را کم کرد و از این طریق بهره‌وری خط تولید را بالا برد. در نهایت ربات‌های مونتاژ نقش مؤثری در افزایش کیفیت محصولات مونتاژ شده نهایی دارند.
ربات ماشین کاری
از دیگر ربات‌های صنعتی که باعث تحول در اتوماسیون شده‌اند، می‌توان به ربات ماشین کاری اشاره کرد. از این دسته ربات‌ها می‌توان به جای ماشین‌های تراشکاری، فرز دستی و CNC استفاده کرد. چرا که دستگاه‌های CNC و ماشین‌های تراشکاری در اندازه‌های بزرگی موجود هستند و از طرفی رنج کاری کمی داشته و انعطاف پذیری لازم را ندارند. بنابراین با استفاده از ربات‌های ماشین کاری می‌توان همهٔ این کاستی‌ها را جبران کرد.
ربات‌های ماشین کاری قابلیت استفاده با مواد مختلفی مانند فلز، فون، سنگ، گرافیت، فایبرگلاس، کامپوزیت، پلاستیک و چوب را دارند. از مهم‌ترین مزیت‌های استفاده از ربات ماشین کاری در مقایسه با ماشین‌های صنعتی دیگر، این است که ربات‌ها قابلیت کار روی قطعات بزرگ را هم دارند. با توجه به اینکه ماشین کاری از جمله مهم‌ترین کاربردهای ربات‌های صنعتی است، این دسته ربات‌ها در اتوماسیون صنعتی تحول ویژه‌ای را ایجاد کرده‌اند.
جمع‌بندی
در چند سال اخیر استفاده از ربات در صنایع مختلف تولیدی بسیار دیده می‌شود. در واقع ربات‌های زیادی هستند که با کاربردهای گسترده خود باعث تحول در اتوماسیون صنعتی شده‌اند. استفاده از ربات‌ها در صنعت مزیت‌های بسیاری دارد که از جمله از آن‌ها می‌توان به کاهش آسیب رسیدن به نیروی انسانی و بهره‌وری بالا در روند تولید اشاره کرد. به این ترتیب ربات‌های زیادی باعث تحول در اتوماسیون شده‌اند که در این مطلب به معرفی برخی از آن‌ها پرداختیم.